Abstract – The survey conducted by the military unions amongst the defence personnel, in which almost 8.500 men and women participated, produced shocking conclusions about the confidence in the Dutch Minister of Defence Hennis and the high-ranking officers surrounding her. Two in three soldiers have little or no confidence in their leadership. Almost 87% of the surveyed soldiers find that the Minister of Defence has not succeeded in rebuilding the trust between them. Defence employees cope with a great shortage in equipment and ammunition. The workload is high and the safety of the soldiers is at stake. AFMP-chair Anne-Marie Snels: “It is clear that the Minister of Defence en the Cabinet of prime-minister Rutte leave behind a virtually bankrupt Defence organisation.”

The original text is available hereunder. For more information, please contact MARVER-FNV.

De enquête onder het defensiepersoneel levert schokkende conclusies op voor het vertrouwen in minister Hennis en de top van Defensie. Twee op de drie militairen heeft weinig tot geen vertrouwen in de top. Bijna 87% van de ondervraagde militairen, en zij lopen het grootste risico, vindt dat de minister er niet in is geslaagd dat vertrouwen te herstellen. Defensiemedewerkers hebben onder andere enorm veel last van materieel- en munitietekorten, de basisgereedheid is niet op orde, de werkdruk is hoog en de veiligheid van de medewerkers is in het geding. AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels: “Duidelijk is dat deze minister en de Kabinetten Rutte een zo goed als failliete defensieorganisatie achterlaten.”

De enquête is een initiatief van alle defensievakbonden. Hij werd in december 2016 gehouden onder actief en postactief defensiepersoneel, zowel burgers als militairen. In totaal hebben 8479 personen de vragenlijst ingevuld, van wie 5237 volledig. AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels: “Het is goed om te weten dat deze enquête is gehouden vóór het recente stuklopen van de cao-onderhandelingen. Ik ben er van overtuigd dat er vandaag nóg minder defensiemedewerkers te vinden zijn die nog íets van vertrouwen hebben in deze minister en haar defensietop. Dit mag je zien als een regelrechte motie van wantrouwen aan zowel het adres van de minister als aan de top van Defensie. Het rapport kreeg niet voor niets de titel mee ‘Defensiepersoneel geeft minister rode kaart’”

Kritisch en ontevreden

Het defensiepersoneel is vergeleken met eerdere enquêtes (in 2013 en 2014) nog steeds kritisch en ontevreden over Defensie als werkgever. 80% van de militairen en driekwart van de burgers vinden dat Defensie haar personeel niet als belangrijkste kapitaal ziet. Slechts 2,66% van de ondervraagden meent dat Defensie handelt in het belang van het personeel; liefst 85,37% vindt van niet.

En bijna twee derde van het defensiepersoneel meent dat Defensie (helemaal) niet kan omgaan met kritiek. Slechts 10% zegt dat Defensie dat wél kan. Verder vindt gemiddeld 64% dat Defensie geen duidelijke visie heeft voor de toekomst van de organisatie.

Toestand krijgsmacht uiterst zorgwekkend

Bijna de helft van de ondervraagden meent dat de basisgereedheid van de eigen eenheid niet op orde is. Opvallend: slechts 0.93% is er wél tevreden over. Er is een (fors) gebrek aan munitie en materieel, ook bij missies. Ruim de helft van de militairen (52%) heeft met munitietekort te maken gehad tijdens oefeningen en trainingen, 20% bij missies (in tegenstelling tot wat Defensie tot nu toe beweerde). Ook de beschikbaarheid van reserveonderdelen is volgens 71% (sterk) verslechterd. Anne-Marie Snels: “Je kunt grote twijfels hebben of deze defensieorganisatie haar grondwettelijke taak nog wel naar behoren kan uitoefenen. En of de veiligheid van het defensiepersoneel voldoende gegarandeerd is. Ik heb daar grote twijfels bij en dat is zeer zorgwekkend. De basisgereedheid is immers niet op orde en de veiligheid van de medewerkers is in het geding. Je kunt je beter afvragen waar géén gebrek aan is. Hennis beweert de afgelopen jaren steeds dat er ‘geld is bijgekomen. Het personeel merkt daar echter geen moer van, zo blijkt uit de enquête.

Hoge werkdruk, uitrusting niet op orde

Twee derde van de ondervraagden geeft aan werkdruk te ervaren, teams zijn niet op sterkte en functies zijn vervallen. Bij ruim een kwart van de mensen is de uitrusting (helemaal) niet op orde en 1 op de 8 heeft nog steeds geen beschermingsmiddelen. Zij moeten dus onveilig werken. Verder blijkt uit diverse opmerkingen die de ondervraagden konden toevoegen bij de enquête dat de minister haar waardering wel uitspreekt in woorden, maar die niet omzet in daden. Zij voelen zich allesbehalve ‘het goud van de organisatie’.

Failliet

Anne-Marie Snels: “Deze minister en de Kabinetten Rutte hebben een zo goed als failliete defensieorganisatie achtergelaten. Schrijnend is dat het personeel fors de dupe is geworden van dat beleid. Wat mij betreft richten we ons als vakbonden op een nieuw te vormen Kabinet. Komen we op basis van de conclusies uit deze enquête met een ‘aanvalsplan’. Laat alle partijen hun mooie verkiezingsbeloften maar eens omzetten in daden. Zodat het personeel weer veilig en met plezier kan werken, het vertrouwen weer groeit en de personeels- en materieeltekorten op korte termijn verdwijnen.”

Speerpunt moet daarbij volgens haar óók de defensiecultuur zijn, een cultuur waarin je anders dan nu wél open en vrij je mening kunt geven. “De huidige cultuur past, net als de huidige staat van de defensieorganisatie, niet meer bij de huidige tijd.”

Het rapport is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met een wetenschappelijk medewerker aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.